Κατά τον κρίσιμο χρόνο (έτος 2018), οι μετακλητοί εργάτες γής εξακολουθούσαν να αμείβονταν και ασφαλίζονταν αποκλειστικά με εργόσημο. Μη νόμιμη η προσβαλλόμενη απόφαση του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, με την οποία ανακλήθηκε η άδεια διαμονής που ειχε χορηγηθεί σε μετακλητό εργάτη γής, με την αιτιολογία ότι αυτός, κατά τη διάρκεια ισχύος της αρχικής άδειας διαμονής του, είχε μεταβάλει την ειδικότητα απασχόλησής του και τον ασφαλιστικό του φορέα, κατά παράβαση των οριζόμενων στο άρθρο 15 παρ.4 του ν. 4251/2014.

3. Επειδή, από τις διατάξεις των άρθρων 11 και 12 του ν. 4251/2014, συνάγεται ότι η μετάκληση πολιτών τρίτων χωρών στην Ελλάδα για παροχή εξαρτημένης εργασίας ρυθμίζεται με γνώμονα τις υπάρχουσες ανάγκες εργασίας στην ελληνική επικράτεια. Για τον λόγο αυτό, αρχικώς, με απόφαση των αρμόδιων Υπουργών, που εκδίδεται το τελευταίο τρίμηνο κάθε δεύτερου έτους, καθορίζεται ο ανώτατος αριθμός θέσεων για εξαρτημένη εργασία ανά Περιφέρεια και ανά ειδικότητα απασχόλησης, αφού ληφθεί υπόψη, υποχρεωτικώς, η γνώμη της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής του Ο.Α.Ε.Δ. και των Περιφερειών, σχετικά με τις υπάρχουσες ανάγκες εργασίας στην ελληνική επικράτεια (βλ. άρθρο 11 παρ. 1 και 2 του ν. 4251/2014). Ακολούθως δε, κάθε εργοδότης που επιθυμεί να προσλάβει προσωπικό για εξαρτημένη εργασία, με βάση τις θέσεις εργασίας της ως άνω κοινής υπουργικής απόφασης, καταθέτει σχετική αίτηση στην αρμόδια υπηρεσία της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, συνοδευόμενη, μεταξύ άλλων, από έγκυρη σύμβαση εργασίας στην Ελλάδα του πολίτη τρίτης χώρας, διάρκειας, τουλάχιστον, ενός έτους (βλ. άρθρο 12 παρ. 1 του ν. 4251/2014), η οποία (αίτηση) εγκρίνεται από τον Γενικό Γραμματέα (και ήδη τον Συντονιστή) της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης με πράξη, που αφορά την παροχή εξαρτημένης εργασίας συγκεκριμένου πολίτη τρίτης χώρας σε συγκεκριμένο εργοδότη, μόνο εφόσον η ειδικότητα της απασχόλησής του περιλαμβάνεται στην ισχύουσα κοινή υπουργική απόφαση και ο αριθμός των εκεί προβλεπομένων θέσεων εργασίας της εν λόγω ειδικότητας δεν έχει εξαντληθεί (βλ. άρθρο 12 παρ. 2 του ν. 4251/2014). Ως εκ τούτου και δεδομένου ότι η μετάκληση πολιτών τρίτων χωρών στην Ελλάδα για παροχή εξαρτημένης εργασίας ρυθμίζεται με γνώμονα τις υπάρχουσες ανάγκες εργασίας στην ελληνική επικράτεια και, μάλιστα, ανά Περιφέρεια και ανά ειδικότητα απασχόλησης, με το άρθρο 15 παρ. 4 του ν. 4251/2014, προβλέφθηκε ότι ο πολίτης τρίτης χώρας που έχει λάβει αρχική άδεια διαμονής για εξαρτημένη εργασία, επιτρέπεται να συνάπτει σύμβαση εργασίας με άλλον εργοδότη, κατά τη διάρκεια ισχύος της αρχικής άδειας διαμονής του, με την προϋπόθεση ότι δεν επέρχεται μεταβολή της ειδικότητας για την οποία του χορηγήθηκε η εθνική θεώρηση εισόδου, καθώς και του ασφαλιστικού του φορέα. Ωστόσο, με την παράγραφο 5 του άρθρου 15 του ν. 4251/2014, ορίστηκε ότι ο κάτοχος άδειας διαμονής για εξαρτημένη εργασία δύναται να εργαστεί σε άλλη περιφερειακή ενότητα και να μεταβάλει την ειδικότητα απασχόλησής του, μετά την πάροδο ενός έτους από τη χορήγηση της αρχικής άδειας διαμονής του. Από τη συνδυαστική ερμηνεία των διατάξεων των παρ. 4 και 5 του άρθρου 15 του ν. 4251/2014, συνάγεται ότι ο πολίτης τρίτης χώρας, που έχει λάβει άδεια διαμονής για εξαρτημένη εργασία, κατά μεν τη διάρκεια του πρώτου έτους ισχύος της αρχικής άδειας διαμονής του, δύναται να συνάπτει σύμβαση εργασίας με άλλον εργοδότη, μόνον υπό τις προϋποθέσεις ότι δεν επέρχεται μεταβολή της ειδικότητας απασχόλησής του και συνεχίζει να απασχολείται στην ίδια περιφερειακή ενότητα, μετά δε την πάροδο ενός έτους από τη χορήγηση της αρχικής άδειας διαμονής του, δύναται, κατά τη σύναψη σύμβασης εργασίας με άλλον εργοδότη, να μεταβάλλει την ειδικότητα απασχόλησής του και την περιφερειακή ενότητα στην οποία εργάζεται. Η ερμηνεία αυτή ενισχύεται από το γεγονός ότι, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 12 παρ. 1 του ν. 4251/2014, η αίτηση μετάκλησης που καταθέτει ο ενδιαφερόμενος εργοδότης στην αρμόδια υπηρεσία της Αποκεντρωμένης Διοίκησης συνοδεύεται από έγκυρη σύμβαση εργασίας του πολίτη τρίτης χώρας στην Ελλάδα, η οποία απαιτείται να έχει ελάχιστη διάρκεια ένα έτος, με αποτέλεσμα, μετά τη λήξη ισχύος της σύμβασης αυτής, να υποχρεωθεί ενδεχομένως ο πολίτης τρίτης χώρας, που έχει λάβει διετή άδεια διαμονής για εξαρτημένη εργασία, να συνάψει σύμβαση εργασίας με άλλον εργοδότη, μεταβάλλοντας την ειδικότητα και τον τόπο παροχής της εργασίας του. Από τη σύμβαση αυτή, εξάλλου, πρέπει να προκύπτει ότι η αμοιβή του πολίτη τρίτης χώρας είναι ίση, τουλάχιστον, με τις μηνιαίες αποδοχές του ανειδίκευτου εργάτη.

7. Επειδή, […] συνάγεται ότι οι απασχολούμενοι με αμοιβή σε αγροτικές εργασίες της πρωτογενούς αγροτικής δραστηριότητας και σε αγροτικές εκμεταλλεύσεις υπάγονταν υποχρεωτικά και αυτοδίκαια, από 1.1.2004, στην ασφάλιση του Ο.Γ.Α., εξαιρούμενοι της ασφάλισης του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ.. Από την έναρξη δε ισχύος του ν. 3863/2010, θεσπίσθηκε το εργόσημο, ως τρόπος αποκλειστικής αμοιβής, μεταξύ άλλων, των αγρεργατών σε προσωπικές γεωργικές εκμεταλλεύσεις (άρθρο 20 του ν. 3863/2010 σε συνδυασμό με την περ. α΄ της παρ. 2 του άρθρου 2 του ν. 4169/1961), οι οποίοι συνέχιζαν να υπάγονται στην ασφάλιση του Ο.Γ.Α. (άρθρο 22 του ν. 3863/2010). Με τη σύσταση του Ε.Φ.Κ.Α., προβλέφθηκε, για τη συγκεκριμένη κατηγορία αγρεργατών, το ειδικό παράβολο ασφαλιστικής κάλυψης αγρεργατών (άρθρο 42 του ν. 4387/2016), κατά τον κρίσιμο δε χρόνο (έτος 2018), η προβλεπόμενη υπουργική απόφαση δεν είχε εκδοθεί. Η σχετική υπουργική απόφαση ουδέποτε εκδόθηκε και, με το άρθρο 38 του ν. 4670/2020, αντικαταστάθηκε το ως άνω άρθρο 42, τροποποιώντας τις σχετικές περί εργοσήμου διατάξεις, προκειμένου να προβλέπεται ότι τα ως άνω πρόσωπα υπάγονται πλέον στην ασφάλιση του Ε.Φ.Κ.Α. (πρώην Ο.Γ.Α), ανεξαρτήτως των ημερών εργασίας τους ανά έτος. Κατά συνέπεια, κατά το χρόνο του ελέγχου και όσο δεν είχε εκδοθεί η προβλεπόμενη από το άρθρο 42 του ν. 4387/2016 υπουργική απόφαση περί ειδικού παραβόλου ασφαλιστικής κάλυψης αγρεργατών, οι αγρεργάτες που απασχολούνταν σε προσωπικές αγροτικές εκμεταλλεύσεις αμείβονταν και ασφαλίζονταν αποκλειστικά με εργόσημο και εξακολουθούσαν να εφαρμόζονται γι’ αυτούς οι διατάξεις του τέταρτου κεφαλαίου του ν. 3863/2010.

8. Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, από τα στοιχεία του φακέλου της δικογραφίας προκύπτουν τα ακόλουθα: Ο αιτών, υπήκοος Αλβανίας, γεννηθείς στις 19.10.1990, κάτοχος του … διαβατηρίου αλβανικών αρχών, λήξεως την 30.7.2023, υπέβαλε, στις 31.10.2019, προς την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας – Θράκης, την υπ’ αριθμ. … αίτησή του για ανανέωση της αρχικώς χορηγηθείσας σε αυτόν, υπ’ αριθμ. … /29.11.2017, άδειας διαμονής για εργασία (μετακλητός εργάτης γης), ισχύος από 27.11.2017 έως 29.11.2019, συνυποβάλλοντας τα εξής έγγραφα: α) βεβαίωση ασφαλιστικής ικανότητας για ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη από 1.10.2019 έως 26.11.2019 και β) τον από 30.10.2019 λογαριασμό ασφαλισμένου, εκδοθέντα από το Α΄ Τοπικό Υποκατάστημα Μισθωτών Αλεξανδρούπολης, από τον οποίο προκύπτει η ασφάλιση του αιτούντος για τις μισθολογικές περιόδους 3ο/2019-9ο/2019, με την ειδικότητα του εργάτη οικοδομοτεχνικών έργων. […] Ακολούθως, κατόπιν επικοινωνίας της αρμόδιας υπηρεσίας με τον ανταποκριτή ΕΦΚΑ του Δήμου Αλεξανδρούπολης, προέκυψε ότι ο αιτών δεν φαίνεται ασφαλισμένος, κατά το πρώτο έτος παραμονής του στη Χώρα, στα μητρώα του ΕΦΚΑ Αγροτών του ανωτέρω Δήμου (βλ. σχετ. το … /3.7.2020 απαντητικό έγγραφο του ανταποκριτή ΕΦΚΑ του Δήμου Αλεξανδρούπολης). Ενόψει τούτων, στις 14.7.2020, ο αιτών κλήθηκε, με συστημένη επιστολή, να προσέλθει, ενώπιον της Διεύθυνσης Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (Τμήμα Αδειών Διαμονής Έβρου), προκειμένου να εκφράσει τις απόψεις του. Στις 31.7.2020, παρουσιάτηκε και δήλωσε ότι δεν βρήκε την εργοδότρια που τον κάλεσε, δεν δούλεψε καθόλου σε αυτήν, δούλεψε σε άλλο αφεντικό, σε ζώα και χωράφια, και, μετά, δούλεψε στις οικοδομές, προσκόμισε δε αποδεικτικό εξαργύρωσης εργοσήμου των ΕΛ.ΤΑ, του οποίου κρατηθηκε φωτοτυπία από την ανωτέρω υπηρεσία. Με τα δεδομένα αυτά, εκδόθηκαν οι εξής πράξεις: α) η … απόφαση του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας-Θράκης, – υπογραφόμενη, κατ΄ εντολή αυτού, από την Αναπληρώτρια Προϊστάμενη του τμήματος αδειών διαμονής Έβρου – με την οποία ανακλήθηκε η αρχικώς χορηγηθείσα άδεια διαμονής του αιτούντος, λόγω της επελθούσας μεταβολής της ειδικότητας για την οποία η άδεια αυτή του χορηγήθηκε (μετακλητός εργάτης γης) και της συνακόλουθης διακοπής της ασφάλισής αυτού στον Ο.Γ.Α και β) η υπ’ αριθμ. … απόφαση του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας – Θράκης – υπογραφόμενη κατ΄ εντολή αυτού από την ίδια Αναπληρώτρια Προϊστάμενη – με την οποία, ενόψει ανάκλησης της αρχικώς χορηγηθείσας άδειας διαμονής, αφενός μεν, απορρίφθηκε το από 31.10.2019 αίτημα για ανανέωση άδειας διαμονής του αιτούντος, αφετέρου δε, επιβλήθηκε, σε βάρος του, το μέτρο της επιστροφής, με οικειοθελή αναχώρηση από τη Χώρα, εντός προθεσμίας 30 ημερών. […]

11. Επειδή, υπό τα ανωτέρω δεδομένα και τις ως άνω ερμηνευθείσες διατάξεις, το Δικαστήριο, λαμβάνει υπόψη ότι, σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά στην 7η σκέψη της παρούσας απόφασης, ο πολίτης τρίτης χώρας που έχει λάβει άδεια διαμονής για εξαρτημένη εργασία, μετά την πάροδο ενός έτους από τη χορήγηση της αρχικής άδειας διαμονής του, δύναται να συνάπτει σύμβαση εργασίας με άλλον εργοδότη, μεταβάλλοντας την ειδικότητα απασχόλησής του και την περιφερειακή ενότητα στην οποία εργάζεται. Στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από το προσκομιζόμενο αποδεικτικό εξαργύρωσης εργοσήμου, ο αιτών εργάσθηκε, ως εργάτης γης, για λογαριασμό του …, ενώ, μετά από τη συμπλήρωση ενός έτους από τη χορήγηση της αρχικής άδειας διαμονής του, προσλήφθηκε από άλλον εργοδότη και εργάσθηκε, πλέον, ως εργάτης οικοδομοτεχνικών έργων, μεταβάλλοντας, ως εκ τούτου, επιτρεπτώς, κατά την παρ. 5 του άρθρου 15 του ν.4251/2014, την ειδικότητα της απασχόλησής του από εργάτη γης σε οικοδόμο και, κατά συνακόλουθα, και τον τρόπο ασφάλισής του, μετά την πάροδο ενός έτους από τη χορήγηση της αρχικής άδειας διαμονής του. Επομένως, η προσβαλλόμενη απόφαση του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας – Θράκης, με την οποία ανακλήθηκε η άδεια διαμονής που του είχε χορηγηθεί, με την αιτιολογία ότι αυτός, κατά τη διάρκεια ισχύος της αρχικής άδειας διαμονής του, είχε μεταβάλει την ειδικότητα απασχόλησής του και τον ασφαλιστικό του φορέα, κατά παράβαση των οριζόμενων στο άρθρο 15 παρ.4 του ν. 4251/2014, δεν είναι νόμιμη και πρέπει να ακυρωθεί, ενώ, πρέπει να ακυρωθεί και η δεύτερη προσβαλλόμενη απόφαση, η οποία ερείδεται αποκλειστικώς στην ανωτέρω παράνομη ανακλητική απόφαση, κατ’ αποδοχή του σχετικού λόγου της κρινόμενης αίτησης ακυρώσεως, ως βασίμου. Η ακύρωση δε των αποφάσεων αυτών, κατά το μέρος που με αυτές το μεν ανακλήθηκε η άδεια διαμονής του αιτούντος το δε απορρίφθηκε το αίτημα ανανέωσής της, στερούν, σύμφωνα με τα άρθρα 21 παρ.1 του ν. 3907/2011, το επιβληθέν, σε βάρος του αιτούντος, μέτρο της επιστροφής από το νόμιμο έρεισμά του και, συνεπώς, οι προσβαλλόμενες αποφάσεις πρέπει να ακυρωθούν στο σύνολό τους. Κατόπιν τούτων, παρέλκει, ως αλυσιτελής, η έρευνα των λοιπών προβαλλομένων, με την υπό κρίση αίτηση, λόγων.