Πιλοτική δίκη ξεκινά ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας για ζητήματα συνταγματικότητας του νόμου για το πολιτικό άσυλο και την διεθνή προστασία. Συγκεκριμένα, δυνάμει της υπ’ αρ. ΑΔ534/2022 απόφασης Διοικητικού Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης, ξεκινά πρώτυπη δίκη, λόγω σπουδαιότητας και ευρέως ενδιαφέροντος, ενώπιον του ΣτΕ με αντικείμενο τον έλεγχο συνταγματικότητας του α. 5 παρ. 7 ν. 4375/2016, όπως ισχύει μετά το ν. 4636/2019.
Με τη συγκεκριμένη διάταξη προβλέπεται ότι αποφάσεις επί αιτήσεων διεθνούς προστασίας, με τις οποίες αυτές απορρίπτονται με την ταχύρρυθμη διαδικασία ή ως προδήλως αβάσιμες ή ως απαράδεκτες ή ως εκπρόθεσμες ή στα πλαίσια της “διαδικασίας στα σύνορα” ή στα νησιά, εξετάζονται από Επιτροπές Προσφυγών σε μονομελή σύνθεση, αποτελούμενες από έναν διοικητικό δικαστή.
Το προδικαστικό ερώτημα το οποίο απευθύνθηκε αυτεπαγγέλτως από το Διοικητικό Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο εκκρεμούς δίκης αίτησης διεθνούς προστασίας πολίτη Τόγκο έχει ως εξής:
«Είναι σύμφωνες με τα οριζόμενα στις διατάξεις των παρ. 2 και 3 του άρθρου 89 του Συντάγματος, όπως αυτές διαμορφώθηκαν μετά την αναθεώρηση του 2001, οι διατάξεις του άρθρου 5 παρ. 7 του ν. 4375/2016, σύμφωνα με τις οποίες οι Ανεξάρτητες Επιτροπές Προσφυγών, όργανα ενταγμένα στη δομή της εκτελεστικής εξουσίας, που ασκούν δικαιοδοτικής φύσης καθήκοντα – ως προς τα οποία καθήκοντα επιτρέπεται, από την παρ. 2 του ως άνω άρθρου του Συντάγματος, η συμμετοχή δικαστικών λειτουργών σε συλλογικά όργανα –, μπορούν να λειτουργούν και να αποφαίνονται, στις ειδικότερα αναφερόμενες στο εν λόγω άρθρο κατηγορίες υποθέσεων, υπό μονομελή σύνθεση;».