Τον Μάιο του 2015 η Επιτροπή υιοθέτησε μια νέα προσέγγιση, βασισμένη σε κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης (ΚΥΤ ή hotspot, που έχει επίσης αποδοθεί ως προσέγγιση των «κομβικών σημείων»), προκειμένου να βοηθήσει την Ελλάδα και την Ιταλία να αντεπεξέλθουν στην αιφνίδια και δραματική αύξηση του αριθμού των παράτυπων μεταναστών που κατέφθαναν στα εξωτερικά σύνορά τους.
Στην εν προκειμένω έκθεση του το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο καταλήγει στα εξής συμπεράσματα:
σε αμφότερες τις χώρες, χάρη στην εφαρμογή της προσέγγισης των ΚΥΤ, διασφαλίστηκε η ορθή ταυτοποίηση, καταγραφή και λήψη των δακτυλικών αποτυπωμάτων της πλειονότητας των αφικνούμενων μεταναστών κατά το 2016, καθώς και ο έλεγχος των στοιχείων τους κατ’ αντιπαραβολή με τις σχετικές βάσεις δεδομένων για την ασφάλεια.
Ωστόσο, παρά τη σημαντική στήριξη από την ΕΕ, στο τέλος του 2016 οι εγκαταστάσεις υποδοχής στις δύο χώρες εξακολουθούσαν να μην είναι επαρκείς.
Υπήρχε επίσης έλλειψη κατάλληλων εγκαταστάσεων για τη φιλοξενία και την αντιμετώπιση των περιπτώσεων των ασυνόδευτων ανηλίκων σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα.
Στο πλαίσιο της προσέγγισης των ΚΥΤ προβλέπεται εκτός των άλλων η παραπομπή των μεταναστών στις κατάλληλες επακόλουθες διαδικασίες, ήτοι στην υποβολή αίτησης χορήγησης ασύλου στο συγκεκριμένο κράτος μέλος, στη μετεγκατάσταση σε άλλο κράτος μέλος ή στην επιστροφή στη χώρα προέλευσης. Οι εν λόγω διαδικασίες είναι συχνά ιδιαίτερα χρονοβόρες και χαρακτηρίζονται από «σημεία συμφόρησης», γεγονός που έχει αντίκτυπο στη λειτουργία των ΚΥΤ.
Τέλος, όπως αναφέρουν οι ελεγκτές, η Ελλάδα και η Ιταλία έχουν λάβει οικονομική στήριξη από τα εθνικά προγράμματα ΤΑΜΕ (AMIF) και ΤΑΕ (ISF) της ΕΕ, χωρίς παρ’ όλα αυτά να υπάρχει, κατά τον χρόνο διενέργειας του ελέγχου, διαθέσιμη έκθεση σχετικά με τη χρησιμοποίηση των εν λόγω κονδυλίων για τα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης.
Βάσει των ως άνω διαπιστώσεων, οι ελεγκτές διατυπώνουν σειρά συστάσεων προς την Επιτροπή προκειμένου να συνδράμει τα κράτη μέλη να βελτιώσουν την προσέγγιση των ΚΥΤ όσον αφορά τη δυναμικότητά τους, την τοποθέτηση εμπειρογνωμόνων, καθώς και τους ρόλους και τις αρμοδιότητες των διαφόρων παραγόντων. Προκειμένου να βελτιωθεί η μεταχείριση των ασυνόδευτων ανηλίκων, συνιστούν στην Επιτροπή να ζητήσει τον διορισμό υπεύθυνου προστασίας παιδιών σε κάθε δομή.
Σημειώνεται ότι το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (European Court of Auditors) αποτελεί ένα από τα κύρια όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ιδρύθηκε το 1975. Αποστολή του είναι να ελέγχει τη χρηστή διαχείριση των πόρων της ΕΕ, έτσι ώστε τα χρήματα των πολιτών της να χρησιμοποιούνται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Έχει το δικαίωμα να ελέγχει κάθε πρόσωπο ή οργανισμό που χειρίζεται πόρους της ΕΕ.
Διαβάστε το πλήρες κείμενο της έκθεσης
Σχόλιο: Πολλά από τα ανωτέρω ζητήματα έχουν ήδη επισημανθεί από πολλές οργανώσεις και φορείς. Ωστόσο, το γεγονός ότι ένας ευρωπαϊκός θεσμός που εμπλέκεται στον έλεγχο των κονδυλίων επιβεβαιώνει όσα ήδη γνωρίζουμε φέρει ιδιαίτερη σημασία.