Από την διάταξη του άρθρου 782 παρ. 1 και 3 του Κ.Πολ.Δ. συνάγεται ότι κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας δικάζονται οι αιτήσεις όποιου έχει έννομο συμφέρον ή του Εισαγγελέα με τις οποίες ζητείται η βεβαίωση ενός γεγονότος με σκοπό να συνταχθεί η ληξιαρχική πράξη ή διόρθωση ορισμένου στοιχείου της ληξιαρχικής πράξης, που προβλέπεται από το νόμο ως απαραίτητο για τη σύνταξη της και το οποίο από παραδρομή ή και ηθελημένα καταχωρήθηκε στη ληξιαρχική πράξη που έχει συνταχθεί. Το πεδίο εφαρμογής του προαναφερόμενου άρθρου αφορά γεγονότα που καταχωρούνται σε ληξιαρχικές πράξεις. Η διόρθωση δεν μπορεί να ζητηθεί για όλα τα στοιχεία, αλλά μόνο για εκείνα των οποίων η καταχώρηση προβλέπεται από το νόμο και μάλιστα ανεξάρτητα αν τα σφάλματα προήλθαν από παραδρομή ή από ψευδή δήλωση (βλ. Μπρακατσούλα, Εκουσία Δικαιοδοσία, Θεωρία-Νομολογία-Πράξη, εκδ.8η, σελ. 214 επ.). Εξάλλου, κατά την παρ. 2 του άρθρου 782 Κ.Πολ.Δ., η απόφαση πρέπει να βεβαιώνει και κάθε άλλο στοιχείο που πρέπει κατά νόμο να περιέχει η ληξιαρχική πράξη, εκτός αν αυτό είναι αδύνατο. Καθώς, τέλος, αντικείμενο της αίτησης διόρθωσης είναι η διαπίστωση των ακριβών στοιχείων της ληξιαρχικής πράξης, η απόφαση που εκδίδεται, ως προς την ρυθμιστική της ενέργεια, είναι στην ουσία διαπιστωτική θετική διοικητική πράξη και όχι διαταγή προς το ληξίαρχο για τη διόρθωση της ληξιαρχικής πράξης, ήτοι δεν εκτελείται αμέσως κατά του ληξίαρχου, ούτε υποκαθιστά τη δική του ενέργεια, αλλά δημιουργεί εις βάρος του την υποχρέωση να προβεί στην σχετική σύνταξη (ΕφΘεσ 2571/1996 Αρμ1996. 1088, ΕφΘεσ 3135/1992 Αρμ1992/1021, ΜπραΚ, έκδοση 8η, σελ. 207, 210, Στασινόπουλου, Δίκαιον των Διοικητικών πράξεων. Παρ. 13 Η Α’,σελ. 136 επ., Αρβανιτάκη σε Κ./Κ./Ν., άρθρο 782, αριθ. 1). Σημειώνεται ότι είναι δυνατόν με απόφαση του Δικαστηρίου να διορθωθεί η ληξιαρχική πράξη γέννησης ή βάπτισης και ως προς το κύριο όνομα είτε ο) αν η συγκεκριμένη καταχώριση οφείλεται σε σφάλμα από προφανή παραδρομή, είτε β) σε κάθε περίπτωση τούτο δικαιολογείται κατά τη διάταξη του άρθρου 5 παρ 1 του ισχύοντος Συντάγματος, που κατοχυρώνει το δικαίωμα εκάστου για ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητάς του, εφόσον η μεταβολή επιβάλλεται λόγω της ασφαλείας των συναλλαγών και σχετίζεται με τον ακριβή προσδιορισμό της ταυτότητας ενός προσώπου ή αυτό (το όνομα) έχει δημιουργήσει δικαιολογημένα μη επιθυμητές συνέπειες για τον κάτοχο του, καθώς η αλλαγή κύριου ονόματος δεν προσκρούει σε απαγορευτική διάταξη νόμου. (βλ ΑΠ 573/1981 ΝοΒ 30/422, ΕφΑΘ 3718/2008 ΕλΔ 2009/249, ΕφΑΘ 1905/2003 ΕλΔ 2004/247, ΜΠρΑθ 3646/2007, ΜΠρΚιλ 438 / 2009 δημ Νόμος).
Επίσης, η διόρθωση του κατάχωρισμένου φύλου διεμφυλικών προσώπων στην ελληνική έννομη τάξη ρυθμίζεται πλέον από τις διατάξεις του Ν. 4491/2017, σύμφωνα με τις οποίες οι σχετικές υποθέσεις ανήκουν στην αρμοδιότητα του κατά τόπον αρμόδιου Ειρηνοδικείου κατά τη διαδικασία του άρθρου 782 ΚΠολΔ.
Περαιτέρω το βασικότερο χαρακτηριστικό της προσφυγικής ιδιότητας είναι η διάρρηξη των σχέσεων του πρόσφυγα με την χώρα καταγωγής του, στην οποία κινδυνεύει με δίωξη. Η αποξένωση αυτή συνεπάγεται ότι ο πρόσφυγας δεν δύναται να απευθυνθεί στις αρχές της χώρας καταγωγής του, προκειμένου να επιτύχει την διενέργεια εκείνων των διαδικαστικών πράξεων που είναι αναγκαίες για την άσκηση δικαιώματος του. Όπως άλλωστε προβλέπεται ρητά στην ίδια τη Σύμβαση της Γενεύης του 1951, περί του καθεστώτος των προσφύγων όπως τροποποιήθηκε από το Πρωτόκολλο της Νέας Υόρκης της 31ης Ιανουαρίου 1967, στην παρ. 1 του άρθρου 25 «οσάκις η υπό πρόσφυγας άσκησις δικαιώματος κανονικώς απαιτεί την συνδρομήν αλλοδαπών αρχών εις άς δεν δύναται ούτος να προσφυγή, αι Συμβαλλόμεναι Χώροι, εις το έδαφος των. οποίων διαμένει, Θα μεριμνήσουν ίνα η συνδομή αύτη τώ παρεσχεθή είτε υπό των αρμοδίων αυτών αρχών είτε από διεθνούς τινός αρχής». Συνεπώς, όταν ένας διεμφυλικός πρόσφυγας δεν δύναται να απευθυνθεί στις αρχές της χώρας καταγωγής του για να ζητήσει την μεταβολή του φύλλου και των συναφών στοιχείων στα επίσημα έγγραφό του, ώστε αυτό να συμφωνούν με την ταυτότητα φύλλου του, πολλώ δε μάλλον όταν όπως συνήθως συμβαίνει στις περιπτώσεις αυτές, η προσφυγική ιδιότητα έχει απονεμηθεί επειδή το πρόσωπο φοβάται διώξεις ακριβώς λόγω της διεμφυλικότητάς του. Παράλληλα εφόσον η ελληνική και διεθνής έννομη τάξη αναγνωρίζουν σ’ αυτόν το ανθρώπινο δικαίωμα στην ταυτότητα φύλλου, το εν λόγω δικαίωμα πρέπει να είναι σε θέση να το ασκήσει εντός της ελληνικής επικράτειας, όσο τελεί υπό την δικαιοδοσία των ελληνικών αρχών. Κατά συνέπεια εφόσον δεν μπορεί να αξιωθεί από αυτόν να προβεί σε διόρθωση της ληξιαρχικής εγγραφής του στην χώρα καταγωγής του, ώστε να μεταβληθούν τα στοιχεία του διαβατηρίου του και στη συνέχεια τα χορηγηθέντα από τις ελληνικές αρχές ασύλου νομιμοποιητικά έγγραφα, η μεταβολή των στοιχείων των τελευταίων αυτών εγγράφων πρέπει να μπορεί να γίνει από τις ελληνικές αρχές. Επίσης από την γενική αρχή της ίσης μεταχείρισης (άρθ. 25 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα) και τη θεμελιώδη υποχρέωση όλων των οργάνων της ελληνικής πολιτείας να διασφαλίζουν τον σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας κάθε προσώπου που βρίσκεται υπό την δικαιοδοσία τους (άρθρο 2 παρ. 1 Συντάγματος) συνάγεται ότι εφόσον για τους ημεδαπούς προβλέπεται ειδική διαδικασία διόρθωσης του καταχωρισμένου φύλλου, η ίδια διαδικασία οφείλει αναλογικά να εφαρμοστεί και στην περίπτωση των αιτούντων άσυλο και αναγνωρισμένων προσφύγων, με τη διόρθωση των εγγράφων που υπέχουν θέση ληξιαρχικής πράξης γέννησης και τα οποία χορηγούνται στην Ελλάδα από το αρμόδιο περιφερειακό γραφείο ασύλου.
[…] ΔΕΧΕΤΑΙ την αίτηση.
ΒΕΒΑΙΩΝΕΙ με σκοπό τη διόρθωση της με αριθμ. … απόφασης του περιφερειακού γραφείου ασύλου Θεσσαλονίκης αναγνώρισης του ως πρόσφυγα και της υπ’ αριθμ … άδειας παραμονής του, ότι το φύλο του αιτούντος είναι “θήλυ” αντί του αναγραφέντος στα προαναφερθέντα έγγραφα “άρρεν” το δε κύριο όνομα αυτού σε … αντί του αναγραφέντος …
Πρώτη Δημοσίευση: www.hlhr.gr (Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου)
Διαβάστε το σχετικό δελτίο τύπου
Δείτε το πλήρες κείμενο