Με πρόσφατη απόφαση του της 4ης Ιουνίου 2015, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης έκρινε ότι η οδηγία 2003/109/ΕΚ του Συμβουλίου, της 25ης Νοεμβρίου 2003, σχετικά με το καθεστώς υπηκόων τρίτων χωρών οι οποίοι είναι επί μακρόν διαμένοντες, δεν αντιτίθενται σε εθνική νομοθεσία, όπως η επίμαχη στην υπόθεση της κύριας δίκης, η οποία επιβάλλει στους πολίτες τρίτων χωρών οι οποίοι ήδη έχουν το καθεστώς του επί μακρόν διαμένοντος την υποχρέωση να επιτύχουν σε εξέταση κοινωνικής και πολιτικής ενσωματώσεως, επί ποινή προστίμου, υπό τον όρο ο τρόπος εφαρμογής της να μην είναι ικανός να διακινδυνεύσει την επίτευξη των επιδιωκόμενων με την οδηγία αυτή σκοπών.
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με την επίδικη Ολλανδική νομοθεσία προβλέπεται υποχρέωση των πολιτών τρίτης χώρας που αποκτούν το καθεστώς του επι μακρόν διαμένοντος να συμμετάσχουν επιτυχώς σε εξέταση προκειμένου να αποδειχθεί η απόκτηση προφορικών και γραπτών δεξιοτήτων στην ολλανδική γλώσσα, καθώς και επαρκών γνώσεων σχετικά με την ολλανδική κοινωνία.Σε όσους δεν πετύχουν στην εν λόγω εξέταση έως τη λήξη της ταχθείσας προθεσμίας επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο.
Το Δικαστήριο έκρινε ότι η υποχρέωση επιτυχούς συμμετοχής σε εξέταση όπως η επίμαχη στην υπόθεση της κύριας δίκης,δεν διακυβεύει, καθεαυτή, την επίτευξη των επιδιωκόμενων με την οδηγία 2003/109 σκοπών, αλλά, αντιθέτως, συμβάλλει στην επίτευξή τους.
Εντούτοις, το ΔΕΕ επεσήμανε ότι ο τρόπος εφαρμογής της ως άνω υποχρεώσεως πρέπει επίσης να μην είναι ικανός να διακυβεύσει τους σκοπούς αυτούς, λαμβανομένων υπόψη, μεταξύ άλλων, του επιπέδου που απαιτείται για την επιτυχία στην εξέταση κοινωνικής και πολιτικής ενσωματώσεως, της προσβάσεως στα μαθήματα και στο υλικό το οποίο είναι αναγκαίο για την προετοιμασία για την εν λόγω εξέταση, του ύψους του παραβόλου που καταβάλλουν οι πολίτες τρίτων χωρών ως κόστος εγγραφής, ή η συνεκτίμηση ιδιαίτερων χαρακτηριστικών γνωρισμάτων κάθε περιπτώσεως, όπως η ηλικία, ο αναλφαβητισμός ή το επίπεδο εκπαιδεύσεως.
Υπό τις συνθήκες αυτές, στο αιτούν δικαστήριο απόκειται να εξακριβώσει εάν η πληρωμή προστίμου λόγω της μη τηρήσεως της υποχρεώσεως επιτυχούς συμμετοχής στην εξέταση κοινωνικής και πολιτικής ενσωματώσεως, πέραν των εξόδων που σχετίζονται προς τις πραγματοποιηθείσες εξετάσεις, δύναται να διακινδυνεύσει την επίτευξη των επιδιωκόμενων με την οδηγία 2003/119 σκοπών, και, συνεπώς, να την καταστήσει άνευ πρακτικής αποτελεσματικότητας.